Β. ΓΕΡΜΑΝΟΣ ΤΟ ΠΑΙΧΝΙΔΙ ΤΗΣ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ

Le Roi et l'oiseau (1980) part 1/9 (English subs)

Οτι σπέρνεις, θερίζεις...

Είναι πολλά και ενδιαφέροντα όσα αγωνιστικά συνέβησαν στην διάρκεια της 18^ης αγωνιστικής του πρωταθλήματος. Και προσφέρουν άφθονες αφορμές για σχολιασμό και προβληματισμό αλλά για μία ακόμη φορά, δεν θα ασχοληθούμε με αυτά. Εχει γίνει παράδοση στην ελληνική ποδοσφαιρική πραγματικότητα, το πρώτο θέμα συζήτησης να είναι η διαιτησία και η σχέση της με ένα «παρασκήνιο» που όλοι αποδεχόμαστε την ύπαρξή του αλλά κανείς δεν μπορεί να ονοματίσει. Αυτη η παράδοση καλλιεργήθηκε με συνέπεια από «παράγοντες» και εμπόρους της ενημέρωσης (εκδότες και «δημοσιογράφους») γιατί προσέφερε οφέλη και έβαλε τις βάσεις για την γέννηση του λεγόμενου «οπαδικού» τύπου. Ενός «τύπου» που το κύριο χαρακτηριστικό του δεν είναι η ενημέρωση αλλά η προάσπιση των συμφερόντων της ομάδας που στηρίζει. Πρόκειται δηλαδή για ένα «τύπο» που έχει απαρνηθεί την βασική συνθήκη λειτουργίας του. Την ανεξαρτησία του. Ολοι γνωρίζουμε ότι η αλήθεια και το συμφέρον δεν είναι συμβατές έννοιες. Ο οπαδικός τύπος έχει υιοθετήσει την βασική αρχή κάθε προπαγάνδας με βάση την οποία «αλήθεια είναι μόνον εκείνο που με συμφέρει». Αυτή την αρχή την χρησιμοποιεί χωρίς αναστολές. Ετσι, το κοινό μίας ομάδας εκπαιδεύεται να αποδέχεται ως «αληθές», το συμφέρον και να φιλτράρει οτιδήποτε συμβαίνει, μέσα από το φίλτρο του οπαδικού συμφέροντος. Η απαράδεκτη εισβολή του Γ. Βαρδινογιάννη στο μπουθ του Ολυμπιακού σταδίου, όπου οι συνάδελφοι του NOVA έκαναν την περιγραφή του αγώνα με την Καβάλα, είναι η απόλυτη έκφραση της αντίληψης ότι έκείνο που προέχει είναι η προάσπιση του οπαδικού συμφέροντος. Αυτή η αντίληψη κέρδιζε έδαφος όσο υποχωρούσε η δημοσιογραφία και έχει φθάσει σήμερα, να την αντιπαλεύει στα ίσα. Με κύρια ευθύνη των δημοσιογράφων. (η καθυστέρηση της αντίδρασης του Συνδέσμου Αθλητικού τύπου στο συμβάν της Κυριακής και μάλιστα αντίδραση σε ένα απλό επίπεδο ανακοίνωσης, δείχνει παρα πολλά). Η εισβολή του «καπετάνιου» δεν είναι πρωτοφανής. Γίνεται συνεχώς τα τελευταία χρόνια σε μικρά και μεγάλα γήπεδα, με διάφορους τρόπους. Από τους πιο διακριτικούς μέχρι βίαιους, σωματικά και ψυχολογικά. Οσο όμως αυτή η βία, η πίεση των παραγόντων –και των «φανατικών» οπαδών- δεν καταγγέλεται και δεν αντιπαλεύεται, τόσο εδραιώνεται. Το επόμενο βήμα θα είναι η περιγραφή καθ’ υπόδειξη ή κατά παραγγελία. Στον οπαδικό τύπο, γίνεται. Αν η λειτουργία μιάς τηλεόρασης ήταν φθηνή υπόθεση ή άφηνε κέρδος, θα υπήρχαν και οπαδικές τηλεοράσεις. Το MAGIC την εποχή της κυριαρχίας του Σωκράτη Κόκκαλη ήταν ενδεικτική περίπτωση. Προφανώς και δεν απαγορεύεται η λειτουργία μίας τέτοιας τηλεόρασης εφόσον τηρεί τις προυποθέσεις που θέτει το κράτος. Αλλά εκείνο που υπηρετεί είναι η κατευθυνόμενη ενημέρωση, η «προπαγάνδα» και όχι η δημοσιογραφία. Εκείνο που με ενόχλησε στο συμβάν της Κυριακής, είναι ότι η ΠΑΕ ΠΑΟ εκτίμησε ότι δεν χρειαζόταν να βγάλει ανακοίνωση για το περιστατικό. Και αυτή η στάση της, στα μυαλά των απαίδευτων και ανοήτων οπαδών, νομιμοποιεί τέτοιες αντιδράσεις. Δεν πιστεύω ότι χρειάζεται ιδιαίτερος σχολιασμός των όσων δήλωσε ο Γ. Βαρδινογιάννης μετά το παιχνίδι αλλά έχω μία απορία. Πώς τεκμηριώνεται η «ιδιοτέλεια» των κρίσεων του συναδέλφου που έκανε την περιγραφή; Η εκτίμηση ότι κάποιος συνάδελφος έκανε λάθος, ότι πιθανώς δεν είναι έμπειρος ή δεν έχει την κατάρτιση για να κάνει αυτή την δουλειά, είναι κάτι που μπορεί να αποτελέσει ζήτημα συζήτησης. Αλλά η «ιδιοτέλεια» αποτελεί κατηγορία, το βάρος της απόδειξης όμως βαρύνει εκείνον που την καταγγέλει. Και όταν τέτοιες κατηγορίες δεν αποδεικνύονται αποτελούν στοχοποίηση. Με ποιές συνέπειες, άραγε;

Ο ανοικτός φράκτης.

Λένε -και μάλλον έχουν δίκιο- πως όταν δεν παρακολουθείς ένα μέσο μαζικής επικοινωνίας τακτικά, δεν θα μπορέσεις να κατανοήσεις και την εξέλιξή του. Με την ελληνική τηλεόραση δεν υπάρχει τέτοιος φόβος, αν θεωρήσουμε ότι εξελίσσεται και πως η αδυναμία καταγραφής αυτής της εξέλιξης, θα δημιουργήσει κενά που θα μας τρομάξουν. Ισως ο μόνος φόβος που η ελληνική τηλεόραση θα μπορούσε να προκαλέσει είναι ο horror vacui, ο φόβος του κενού. Ενός κενού που σε επίπεδο ενημέρωσης καλύπτεται από την εξάρτηση του μέσου από την κυβέρνηση. Αυτή, με την σειρά της υπηρετεί και εξαρτάται από οικονομικά συμφέροντα, τα οποία κινούνται εκτός κάθε δημοκρατικού ελέγχου. Αυτή η σχέση καθορίζει και τον χαρακτήρα της ενημέρωσης που σκοπό έχει να χειραγωγήσει τους θεατές στην κατεύθυνση που έχει επιλεγεί, από εκείνους που έχουν την νομοθετική εξουσία -κυριολεκτικά- στο τσεπάκι τους. Σε επίπεδο ψυχαγωγίας, το κενό καλύπτεται από σκουπίδια. Κοστίζουν λίγο, είναι γυαλιστερά, ευχάριστα γιατί ικανοποιούν τα ένστικτα, και κυρίως είναι εύπεπτα. Μπορούν να τα καταναλώσουν όλοι. Μία δημοκρατική εξίσωση προς τα κάτω που υποστηρίζεται και τρέφεται από την παραγωγή ηλιθίων, του εκπαιδευτικού συστήματος. Η επιμόρφωση, ουδέποτε υπήρξε λειτουργία που ενδιέφερε την ελληνική τηλεόραση. Σε κάποιες περιπτώσεις στο πεδίο αυτό, η κρατική τηλεόραση αποτέλεσε εξαίρεση. Αλλά όχι πια. Η επιμόρφωση, άλλωστε, καταργεί μία τέτοια τηλεόραση. Αν η ελληνική τηλεόραση επένδυε στην επιμόρφωση, θα ήταν σαν να αυτοκτονούσε. Ο Steve Jobs -η κινητήρια δύναμη καινοτομίας της apple- είχε ισχυριστεί "ότι στο μέλλον κανείς δεν θα διαβάζει" οπότε το μέσον, θα επενδύσει στην παραγωγή εικόνων προς κατανάλωση και θα συγχωνευθεί με τον υπολογιστή. Η εικόνα, καταναλώνεται εύκολα, ευχάριστα και αφήνει το μυαλό ξεκούραστο. Και όταν το μυαλό δεν κουράζεται., ατροφεί. Εμείς, στην Ελλάδα, εδώ πρωτοπορούμε. Η πνευματική ατροφία είναι στόχος που έχουμε κατακτήσει προ πολλού. Και η απόδειξη είναι η συντεχνία των ανικάνων στην οποία παραχωρήσαμε την εξουσία να καταστρέψει το μέλλον μας. Ομως, δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε. Αρκεί να μην κλείσουμε την τηλεόραση. Τον μόνο φράκτη που δουλεύει αποτελεσματικότερα, ανοικτός.

Μία ευρωζώνη όλο τρύπες...

Η μνήμη είναι μιά περίεργη λειτουργία του ανθρώπινου μυαλού. Οπως όλες οι λειτουργίες του μυαλού, που ακόμη προσπαθούμε να κατανοήσουμε. Σε πολλές περιπτώσεις, σύμφωνα με τα όσα λένε οι νευροφυσιολόγοι, θυμόμαστε ή ξεχνάμε πράγματα ανάλογα με το ενδιαφέρον που έχουν για μας ή ανάλογα με τα συναισθήματα που μας επαναφέρει η μνήμη. Πολλοί, λοιπόν, έχουν ξεχάσει ότι η δημιουργία του ευρώ ήταν ένας βιασμός από την αρχή. Το χρονοδιάγραμμα που προέβλεπε η συνθήκη του Μάαστριχτ, «επισπεύθηκε» για να το πω κομψά, με αστείες δικαιολογίες, μόνο και μόνο γιατί τραπεζίτες και χρηματιστές ανακάλυψαν τα τεράστια κέρδη που θα τους πρόσφερε η δημιουργία του ενιαίου νομίσματος και της ευρωζώνης. Στο Αστερνταμ είχαμε την πρώτη εμφάνιση του συμφώνου σταθερότητας για να ικανοποιηθούν και οι απαιτήσεις της γερμανίας που «θυσίαζε» το νόμισμά της, για την δημιουργία του ευρώ. Από τότε, όμως, υπήρχαν αντιρρήσεις στους κύκλους των ορθόδοξων οικονομολόγων –αυτών δηλαδή που δεν έβλεπαν από αριστερή σκοπιά την ΟΝΕ- κυρίως αμερικανών, οι οποίοι προειδοποιούσαν για δύο κυρίως πράγματα. Το πρώτο αφορούσε την «θυσία» της Γερμανίας που δεν ήταν αυτό που οι ίδιοι οι γερμανοί υποστήριζαν, αφού ο τρόπος δημιουργίας του ευρώ και ο έλεγχος της Ευρωπαικής Κεντρικής Τράπεζας θα έδινε στους γερμανούς την δυνατότητα να κερδίζουν πιο πολλά από όσα θα παραχωρούσαν, κρατώντας παράλληλα και την νομισματική εξουσία της ΟΝΕ στα χέρια τους. Το δεύτερο, είχε να κάνει με την ίδια την αρχιτεκτονική του ενιαίου νομίσματος, που ήταν ένα σκαρί, ικανό να πλέει μόνο σε ήρεμα νερά μίας κατασκευασμένης συναίνεσης και γι' αυτό, ψευδεπίγραφης. Αρκετοί είχαν προειδοποιήσει πως σε συνθήκες κρίσης, θα ήταν αμφίβολο αν όλη η κατασκευή της ΟΝΕ θα μπορούσε να αντέξει και να αντιδράσει. Αυτούς, λοιπόν, που προειδοποιούσαν για τους κινδύνους ανεξάρτητα από την πολιτική αφετηρία της κριτικής τους, οι εκπρόσωποι του κεφαλαίου (πολιτικοί, τραπεζίτες και μηντιακά παπαγαλάκια ) «βάφτισαν» εχθρούς της Ευρώπης και έπνιξαν τις «απόψεις» τους. Για να μην επηρεαστεί από αρνητικά σχόλια τότε η "ψυχολογία της αγοράς" (δηλαδή οι ευκαιρίες κάποιων να κερδοσκοπήσουν με τον πιο αισχρό και άνομο τρόπο), σήμερα διαλύονται οι δικές μας ζωές αφού υποχρεωνόμαστε να πληρώσουμε την απληστία τους με το αύριο το δικό μας και των παιδιών μας.

Ισιδώρα Σιδέρη - Και θα χαθώ

Τρελές αγελάδες και τρελά κοτόπουλα.

Είχα ζήσει από πολύ κοντά -δημοσιογραφικά- την αντίδραση και την αντιμετώπιση της Ευρωπαικής Ενωσης απέναντι στο μεγαλύτερο διατροφικό σκάνδαλο. Εκείνο που ονομάστηκε «σκάνδαλο των τρελών αγελάδων» το 1997. Το ευρωπαικό κοινοβούλιο, το οποίο είχε συστήσει μία ειδική κοινοβουλευτική επιτροπή που διερύνησε τις ευθύνες και τις ελλείψεις του συστήματος προειδοποίησης της δημόσιας υγείας στην Ε.Ε., είχε διατυπώσει τα συμπεράσματα των ερευνών του αλλά και τις προτάσεις του, σε μία έκθεση σχεδόν 1000 σελίδων. Από τότε υποτίθεται ότι οι έλεγχοι αυστηροποιήθηκαν και έγιναν οι αναγκαίες βελτιώσεις, με την ευθύνη των κρατών μελών. Το 1997 η Ε.Ε. είχε μόνο 15 μέλη και παρ όλες τις σοβαρές θεσμικές, πολιτικές και οικονομικές της ανεπάρκειες, σε ορισμένους επί μέρους τομείς, μπορούσε να εκδηλώσει μία ουσιαστική παρέμβαση όσο υπήρχε η βούληση να χρηματοδοτηθούν κοινές πολιτικές. Όμως, όπως έλεγαν κάποιοι τότε, τα κράτη δύσκολα θα διαπίστωναν εγκληματικές παραβάσεις όπως αυτές με την διοξίνη και τα γερμανικά κοτόπουλα, όταν κατι τέτοιο θα κόστιζε. Είτε στον κρατικό προϋπολογισμό που θα έδινε τα απαραίτητα χρήματα για την διενέργεια των ελεγχων είτε στις εγχώριες επιχειρήσεις και τις εξαγωγές τους. Βλέπετε, το οικονομικό κερδος, θεωρείται σπουδαιότερο από την ανθρώπινη προστασία. Η τωρινή περίπτωση της Γερμανίας, το επιβεβαιώνει. Εκεί που οι επιχειρήσεις διατροφής και ζωικής παραγωγής "αυτοελέγχονται", με την ίδια επιτυχία που "αυτορρυθμίζονταν" και οι αγορές. Και ο "αυτοέλεγχος" προέκυψε διότι το κράτος συμμορφώνεται με τα νεοφιλελεύθερα προτάγματα. Απαγορεύεται να παρέμβει παρά μόνον για να μαζέψει τα πτώματα, αν χρειαστεί. Φυσικά για λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας. Αν κάποιος έχει την ψυχραιμία να συλλογιστεί κάπως περισσότερο αυτό το γερμανικό σκάνδαλο, θα τρομάξει αν φανταστεί τι μπορεί να συμβαίνει στο εσωτερικό άλλων χωρών μελών της Ε.Ε. που δεν λειτουργούν τόσο "υποδειγματικά" όσο η Γερμανία. Η ατμομηχανή της Ε.Ε. που εδώ και καιρό έχει εκτροχιαστεί.

The Shock Doctrine- Το δόγμα του σοκ (1/6)