«Είναι ο ποδοσφαιρικός καπιταλισμός, ανόητε». (μέρος ΙΙΙ- τελευταίο).

Το μεγάλο σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει στην Βρετανία με επίκεντρο την τράπεζα Barcleys’ δεν βρίσκεται ακόμη στα πρωτοσέλιδα και τις επικεφαλίδες της τηλεοπτικής –κατ’ επίφαση- ενημέρωσης. Οταν αυτό συμβεί, πιθανόν να μην ενδιαφέρει κανέναν γιατί θα αποκαλυφθεί η έκταση της οικονομικής καταστροφής, που δεν θα αφήσει τίποτε όρθιο. Προς το παρόν, όλοι –δηλαδή οι κυβερνήσεις- κάνουν ότι δεν συμβαίνει τίποτε και πως η κατάσταση βρίσκεται υπό έλεγχο. Οπως συνέβη και με την έναρξη της κρίσης το 2008. Μόνο που αυτή, θα είναι μεγαλύτερη. Ο γιγαντισμός του χρηματοπιστωτικού τομέα ο οποίος έχει ξφύγει από κάθε έλεγχο στη Βρετανία, ξεκίνησε με τον Μπλέρ, ο οποίος έβλεπε ότι το βρετανικό κεφάλαιο, ήθελε να διασφαλίσει κέρδη και να περιορίσει τις όποιες οικονομικές απώλειες. Και τους κινδύνους οικονομικών απωλειών τους περιρορίζεις όταν αγοράζεις με ψίχουλα κερδοφόρα κομμάτια το δημοσίου ή κερδοφόρες ιδιωτικές επιχειρήσεις που πωλούνται σε καλή τιμή. Τα χρήματα της αγοράς, στα δανείζει η τράπεζα και όσο εσύ κερδίζεις από την επιχείρηση, πληρώνεις τόκους, ενδεχομένως και δδόσεις το δανείου. Οταν παύεις να κερδίζεις, τραβάς μία πτώχευση της εταιρείας σου, η οποία ανήκει σε μία off shore με έδρα τα νησιά Καιμάν, φορτώνεις στην τράπεζα την πτωχευθείσα επιχείρηση και ψάχνεις άλλη ευκαιρία για «σοβαρούς επενδυτές». Ο Μπλερ, λοιπόν, που είχε διαφημιστεί και ως «σοσιαλιστής», υποστήριζε ότι το κλειδί της ανάπτυξης της Βρετανίας θα ήταν η προσέλκυση ξένων επενδυτών και επενδύσεων. Μάλιστα, θεωρούσε ότι ένα πεδίο οικονομικής δραστηριότητας που μπορούσε να προσελκύσει ξένους επενδυτές ήταν το αγγλικό ποδόσφαιρο. Με δεδομένο ότι οι άγγλοι ιδιοκτήτες, κεφαλαιούχοι παλαιάς κοπής, δεν είχαν αρκετά κεφάλαια για να χρηματοδοτήσουν την ανάπτυξη μίας ακόμη φούσκας, όπου τα χρέη θα ήταν για τις επιχειρήσεις και τα κέρδη για τους «επενδυτές», οι πλέον ευπρόσδεκτοι έρχονταν από τις ΗΠΑ, την Ρωσία ή –όπως εσχάτως- από τον περσικό κόλπο. Στους αμερικανούς, πουλήθηκαν οι δύο ιστορικότερες αγγλικές ομάδες και αυτές με τους περισσότερους τίτλους. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ και η Λίβερπουλ. Επειδή, όμως, στην δεκαετία του 90 πολλές αγγλικές ομάδες είχαν εισαχθεί στο χρηματιστήριο –το οποίο ήταν «περιοριστικός» παράγοντας για τους επενδυτές- βγήκαν σταδιακά σχεδόν όλες πριν η μετά την αγορά τους από «επενδυτές». Οι αμερικανοί που αγόρασαν του δύο μεγάλους συνεπείς με την οικονομική αντίληψη που λέει ότι οι ομάδες είναι ένα brand name που αξίζει να το αγοράσεις μόνο αν μπορείς να το πουλήσεις περισσότερο, πήραν τις ομάδες για να τις οδηγήσουν στην Μπλερική λεωφόρο ανάπτυξης. Η μόνη ανάπτυξη που πέτυχαν ήταν στα χρέη των ομάδων.

Η νέα συνταγή.

Για τις μελλοντικές περιπέτειες της Γιουνάιτεντ, έγραφα χθες. Ομως, έχει πολύ ενδιαφέρον και η περίπτωση της Λίβερπουλ που αγοράστηκε από έναν άλλο αμερικανό, τον Τζον Χένρι. Για την ακρίβεια, η Λίβερπουλ αγοράστηκε από την εταιρεία του την NESV που έχει έδρα την Βοστώνη και υποθέτω, όπως συνέβη και με την εταιρεία των προηγούμενων αμερικανών «επενδυτών» που καταχρέωσαν την ομάδα, θα υπακούει στις διατάξεις της αμερικανικής νομοθεσίας για τις επχειρήσεις. Σε περίπτωση πτώχευσης, βέβαια, δεν νομίζω ότι οι οπαδοί της Λίβερπουλ θα μπορούσαν να κάνουν κάτι πέρα από πικετοφοριες και καμιά πρεία διαμαρτυρίας. Αν δεν βρισκόταν ο Χένρι, η Λίβερπουλ θα κατέληγε στην τράπεζα, όπου οι προηγούμενοι αμερικανοί «επενδυτές» χρωστούσαν ένα μεγάλο μέρος του δανείου που είχαν πάρει, για να αγοράσουν την ομάδα. Ο Χένρι, που άρχισε να ενδιαφέρεται για το ευρωπαικό ποδόσφαιρο και δή το αγγλικό από το καλοκαίρι του 2010, αυτοδιαφημίζεται ως φορέας μίας διαφορετικής οικονομικής προσέγγισης στα σπορ. Βέβαια, ο πρώτος του χρόνος στην Λίβερπουλ, δεν μπορεί να θεωρηθεί και επιτυχία. Ξόδεψε πολλά και έμεινε εκτός Τσάμπιονς Λιγκ. Και από ποιότητα ομάδας, μηδέν βελτίωση. Βέβαια, έχει φέρει κάποιες νέες πρακτικές στην διαφήμιση όπως η παραχώρηση ενός μικρού ποσοστού μετοχών στον Λεμπρον Τζέιμς, ο οποίος σε ανταπόδωση διαφημίζει την Λίβερπουλ, στις ΗΠΑ.

Το γήπεδο, δεν είναι λύση.

Ο Χένρι, πιθανόν να ανακαλύπτει ότι η επιχειρηματικότητα στα σπορ είναι διαφρετική στην Ευρώπη γιατί και η σχέση των ανθρώπων με τα σπορ, είναι διαφορετική.  Οταν αγόρασε την Λίβερπουλ, στο μυαλό των περισσότερων υπήρχε η αντίληψη ότι θα προχωρούσε στην ανέγερση ενός νέου γηπέδου 60 χιλιάδων θέσεων, που θα έβαζαν την Λίβερπουλ στην ίδια μοίρα με τους βασικούς της ανταγωνιστές. Τις δύο ομάδες του Μάντσεστερ και τις τρεις του Λονδίνου, Τσέλσι, Αρσεναλ και Τότεναμ. Ο Χένρι, όμως, δηλωσε πρόσφατα πως ένα γήπεδο 60 χιλιάδων μπορεί να αποδειχθεί ζημιογόνος επένδυση αφού η Λίβερπουλ δεν μπορεί να απευθυνθεί σε ένα μητροπολιτικό κοινό 14 εκατ. ανθρώπων, όπως οι ομάδες του Λονδίνου. Η λύση για περισσότερα έσοδα,κατά τον Χένρι, είναι η εκμετάλλευση του διεθνούς brand name της Λίβερπουλ. Πιθανόν, το να γυρίζεις μία ομάδα στις Ασίες, τις ΗΠΑ και τον Καναδά σαν αρκούδα σε πανηγύρι να αφήνει κέρδη αλλά αν δεν πάρεις τίτλο στην Αγγλία και δεν διακριθείς στο Τσαμπιονς Λιγκ, dear John, όπως λέμε στο χωριό μου, χαιρέτα μου τον πλάτανο και ψάξε αγοραστή.