«Είναι ο ποδοσφαιρικός καπιταλισμός, ανόητε...» (μέρος Ι).

Αυτές οι ημέρες, είναι περίεργες. Ξεκινάς να γράψεις ένα κείμενο και κάποια στιγμή, το κείμενο λες και αποκτά υπόσταση και βούληση. Αποφασίζει εκείνο την κατεύθυνση που θα τραβήξει. Βέβαια, για να πούμε την αλήθεια, οι δρόμοι του κάθε κειμένου βρίσκονται μέσα μας αλλά πολλές φορές με τα κείμενα, συμβαίνει ότι με τους καλοφτιαγμένους χαρακτήρες των μυθιστοριογράφων. Αποκτούν την δική τους ζωή. Για το σημερινό άρθρο είχα μία ιδέα που ξεκίνησε από δυό –φαινομενικά- διαφορετικές περιπτώσεις, που δείχνουν παράλληλα ότι στο σύγχρονο επαγγελματικό ποδόσφαιρο, τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά. Οι δύο διαφορετικές περιπτώσεις στις οποίες αναφέθηκα αφορούν την Αρσεναλ και την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Διαφορετικές σε πολλά. Θα επικεντρωθώ, όμως σε ένα. Το ιδιοκτησιακό. Η ομάδα του Λονδίνου είναι εισηγμένη στο χρηματιστήριο, η Γιουνάιτεντ όχι. Η Αρσεναλ ανήκει σε δύο μετόχους. Τον αμερικανό Σταν Κρένκε που έχει το 66,64% των μετοχών και τον ρωσο-ουζμπέκο Αλισερ Ουσμάνοφ που έχει το 29.11%. Για καιρό, αυτοί οι δύο πολεμούσαν να αποκτήσουν τον έλεγχο της ομάδας και ο αμερικανός, τελικά, κέρδισε πέρυσι τον Σεπτέμβριο. Αλλωστε, κανείς από τους προηγούμενους μετόχους δεν ήθελε τον Ουσμάνοφ παρά το γεγονός ότι τους έκανε καλύτερες προσφορές. Αδιανόητο για την βρετανική παράδοση να περάσει η ομάδα στα χέρια κάποιου «ρωσο-ουζμπέκου» έστω και εκατομμυριούχου. Ενας αμερικανός εκατομμυριούχος είναι πολύ προτιμότερος.  Εχει και  ο καπιταλισμός τις δικές του εκλεκτικές συγγένειες. Αμερικανοί και Αγγλοι ειναι κάτι ανάμεσα σε αδέλφια και πρώτα ξαδέρφια. Οι υπόλοιπες μετοχές της Αρσεναλ, ένα ποσοστό 4,25% βρίσκονται στα χέρια μικρομετόχων η του επενδυτικού σχήματος που έχουν φτιάξει οι φίλαθλοι της ομάδας. Αξίζει να σημειωθεί εδώ, ότι η Αρσεναλ είναι εισηγμένη σε ενα είδος παράλληλης χρηματιστηριακής αγοράς για μικρομεσαίες επιχειρήσεις (σύμφωνα με τα βρετανικά μεγέθη) και όχι στις δημόσιες χρηματαγορές του FTSE ή την ΑΙΜ.  Αυτό σημαίνει πως την συγκεκριμένη χρηματαγορά κατέχει μία ιδιωτική εταιρεία η οποία από τον περασμένο Μάρτιο, ψάχνει έναν αγοραστή. Το τι μπορεί να συμβεί στην Αρσεναλ αν αυτή η εταιρεία πουληθεί, θα πάει μακριά την βαλίτσα και θα μπλέξουμε στους σκοτεινούς διαδρόμους του χρηματοπιστωτικού καπιταλισμού, που αν τους ακολουθήσεις σε βγάζουν σε νησιά με όνομα κροκόδειλου. Η εταιρεία της Αρσεναλ, έχει μόλις 62.217 μετοχές οι οποίες είναι και ιδιαίτερα ακριβές. Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο κάποιοι από τους προηγούμενους μετόχους, πούλησαν το ποσοστό τους στον Κρένκε και έγιναν –πολύ περισσότερο-πλούσιοι.

Η παραγωγή χρήματος.

 Θυμίζω ότι με βάση την ετήσια αξιολόγηση της Deloitte για το 2011 η Αρσεναλ βρισκόταν στην Πέμπτη θέση τη εικοσάδας των ομάδων με το μεγαλύτερο εισόδημα, που έφθανε τα 255, 4 εκατ.στερλίνες. Ας σημειωθεί ότι κάτω από την ομπρέλα της ομάδας λειτουργούν 12 διαφορετικές εταιρείες. Το χρέος της ομάδας, δηλαδή οι οφειλές στις τράπεζες, από τα 318 εκατ. στερλίνες του 2008 έφθασαν τα 137 εκατ. (Νοέμβριος 2011) και στα 97, 8 εκατ. τον Ιούνιο του 2012. Οσο η ομάδα συνεχίζει αυτή την οικονομική πολιτική, είναι σαφές ότι αν μέσα στην επόμενη πενταετία συνεχίζει να κερδίζει το εισιτήριο για την συμμετοχή στο Τσάμπιονς Λιγκ και φροντίζει τα έσοδά της να είναι υψηλά, θα αποπληρώσει το χρέος και θα βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση απέναντι στους ανταγωνιστές της. Η συμμετοχή της ομάδας στο χρηματιστήριο, όπως έχω ξαναγράψει, της επιβάλλει περιορισμούς στην οικονομική της συμπεριφορά. Δεν μπορεί να έχει χρέη. Και για ποιό λόγο, ο μεγαλομέτοχός της να την φορτώσει χρέη και να απαξιώσει την τιμή της μετοχής της; Μία ομάδα που η μετοχή της, για παράδειγμα, κάνει 12,5 χιλιάδες ευρώ, χωρίς χρέος και με ιδιόκτητο γήπεδο, δεν θα αξίζει περισσότερο; Πολύ περισσότερο από όσα ξόδεψε ο Κρένκε για να αποκτήσει τον έλεγχό της. Πέρυσι, το αμερικανικό οικονομικό περιοδικό Forbes εκτιμούσε ότι η Αρσεναλ είναι η τέταρτη ακριβότερη ποδοσφαιρική επένδυση στον κόσμο, μετά την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, την Ρεάλ και την Μπάρτσα με κόστος 1,295 δις δολάρια. Περίπου τα διπλά από όσα έχει ξοδέψει ο Κρένκε ως τώρα.

Η ΟΥΕΦΑ παραφυλάει.

Η φράση του τίτλου είναι μία παραφθορά της φράσης «it’s the economy stupid» που αποδίδεται στον επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατειας του Κλίντον το 1992, Τζέιμς Κάρβιλ. Λέγεται ότι ο Κάρβιλ απάντησε με αυτή την φράση σε ένα απο τα στελέχη της εκστρατείας, όταν τον ρώτησε σε ποιό τομέα θα ρίξουν το επικοινωνιακό βάρος. Επιστρέφω στο ζήτημα της Αρσεναλ για να θυμίσω ότι πέρα από τους οκονομικούς περιορισμούς που θέτει η συμμετοχή της στο χρηματιστήριο, υπάρχει και το ζήτημα του financial fair play της ΟΥΕΦΑ που θέτει επιπλέον περιορισμούς. Βέβαια, εδώ θα πρέπει να συνυπολογίσει κάποιος το γεγονός ότι η νέα τηλεοπτική συμφωνία των αγγλικών ομάδων θα του αποφέρει, σχεδόν,διπλάσια έσοδα από ότι η παρούσα που λήγει του χρόνου και αυτό θα δώσει σε κάποιους, όπως στην Αρσεναλ την δυνατότητα να ξοδέψει περισσότερα. Το ερώτημα είναι αν θα είναι περισσότερα από των ανταγωνιστών της.